Jeśli kiedykolwiek odwiedzisz Dalmację i usłyszysz lub poczujesz, że gdzieś w pobliżu Omiša pachnie czosnkiem i oliwą, to istnieje duża szansa, że właśnie ktoś piecze soparnik. To danie to prawdziwy skarb z czasów, gdy chorwaccy chłopi musieli wykarmić rodzinę tym, co rosło pod ręką – czyli burakiem liściowym (blitva), mąką, oliwą i czosnkiem. Prosto? Bardzo. Smacznie? Ajme, i te kako! 
Co to właściwie jest soparnik?
Soparnik to rodzaj dalmatyńskiego „pieroga XXL” – cienkie ciasto nadziewane liśćmi buraka (chard), cebulą i przyprawami. Tradycyjnie piecze się go na żarze, pod metalową pokrywą zwaną „peka”, co nadaje mu wyjątkowy, lekko dymny smak. Dziś wiele gospodyń robi go w piekarniku, ale prawdziwi mistrzowie z Omiša kręcą nosem – bo „to nie to samo, moja draga”. 
Skąd pochodzi?
Soparnik wywodzi się z regionu Poljica, niegdyś słynnej Republiki Poljickiej – małej wspólnoty górali między Splitem a Omišem. Był to biedny, ale dumny lud, który nawet miał własną konstytucję! Soparnik był ich codziennym chlebem – dosłownie i w przenośni.
Co ciekawe, w 2016 roku soparnik został wpisany na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego Chorwacji, więc możesz go jeść z pełnym poczuciem kulturowej misji. 
Przepis na prawdziwy soparnik z Omiša
Składniki:
Na ciasto:
500 g mąki pszennej
ok. 250 ml ciepłej wody
1 łyżeczka soli
2 łyżki oliwy z oliwek
Na farsz:
1 duży pęczek liści buraka (może być też boćwina lub szpinak, ale ciii, nie mówmy tego Chorwatom 
)
1 cebula
sól, pieprz
oliwa z oliwek (dużo, to Dalmacja!)
Do posmarowania:
oliwa z oliwek
2–3 ząbki czosnku, drobno posiekane
Przygotowanie:
Zagnieć ciasto z mąki, soli, oliwy i wody. Powinno być elastyczne. Odstaw na 20–30 minut.
Liście buraka umyj, posiekaj i wymieszaj z cebulą, oliwą, solą i pieprzem.
Podziel ciasto na dwie części i rozwałkuj je bardzo cienko – najlepiej tak cienko, że widać blat.
Na jedną część połóż farsz, przykryj drugą, zlep brzegi i nakłuj widelcem.
Piecz 20–25 minut w 220°C, aż się lekko zarumieni.
Jeszcze gorący posmaruj oliwą z czosnkiem.
Pokrój na romby (tradycyjnie tak!) i zjedz zanim ktokolwiek zauważy, że był soparnik.
Ciekawostki:
Dawniej soparnik był potrawą postną, serwowaną w piątki i podczas Wielkanocy.
W Omišu co roku odbywa się Festiwal Soparnika, na którym możesz spróbować kilkunastu wersji tej potrawy — i przekonać się, że każdy twierdzi, iż jego babcia robi najlepszy.
Mieszkańcy żartują, że jeśli soparnik się uda, to znak, że „mąż nie będzie głodny przez tydzień”, a jeśli nie… cóż, zawsze można zamówić pizzę. 
Na koniec – trochę dalmatyńskiego humoru:
W Dalmacji mówi się, że prawdziwy soparnik smakuje najlepiej, gdy jest zrobiony z miłością i odrobiną lenistwa – czyli w duchu fjaki. Bo po co się spieszyć, skoro można w międzyczasie wypić kawę, poplotkować i czekać, aż zapach czosnku sam zawoła do stołu?
#fjaka#chorwacjajakzbajki#chorwacja#dalmacja#kochamchorwacje#omis#tradycjechorwackie#soparnik
