Ponieważ w Chorwacji obecnie trwają zbiory oliwek i czas tłoczenia oliwy pomyślałam, że opowiem Wam trochę o drzewkach oliwnych i samych oliwkach. W kolejnym poście zamieszczę informacje jak wygląda proces tłoczenia oliwy z oliwek i jak rozpoznać prawdziwą oliwę.
Drzewa oliwne (Olea europaea) są niezwykle cenione w regionach śródziemnomorskich i mają głębokie znaczenie kulturowe, gospodarcze oraz kulinarne. Ostatnio również stały się pomysłem na Turystykę Oliwkową. Coraz częściej można spotkać ogłoszenia zawierające propozycje noclegów często z wyżywieniem w zamian za pomoc w zbieraniu oliwek. Takie zbieranie jest całkiem przyjemne bo najczęściej odbywa się w towarzystwie WINA
Drzewa oliwne żyją bardzo długo, często osiągając wiek kilkuset, a nawet kilku tysięcy lat. W Chorwacji rosną okazy liczące ponad tysiąc lat.
Drzewa oliwne są odporne na suszę, wiatr i glebę o niskiej jakości, dzięki czemu świetnie radzą sobie w trudnych warunkach śródziemnomorskich. Dodatkowo coraz częściej drzewo oliwne ze względu na swoja odporność i miękkość jest wykorzystywane do tworzenia biżuterii szczególnie bransoletek i naszyjników. O tak…te bransoletki to jedne z naszych ulubionych – moje i moich córek
Drzewka mają kręte, poskręcane pnie i srebrzysto-zielone liście, które od spodu pokryte są meszkiem, co pomaga chronić przed utratą wilgoci. Pnie często przybierają unikalne, niemal rzeźbiarskie formy.
Preferują dobrze przepuszczalne, kamieniste gleby o niskiej zawartości substancji organicznych, choć adaptują się do różnych warunków.
Co do oliwek to jest ich wiele odmian. Wykorzystywane są w celach spożywczych jako sam owoc i jako oliwa z oliwek. Różnią się kolorem, kształtem, wielkością.
Oliwki zielone i czarne to ten sam owoc na różnych etapach dojrzałości. Zielone oliwki zbiera się wcześniej, są twardsze i mają intensywniejszy smak. Czarne oliwki zbiera się później – są miększe, słodsze i delikatniejsze.
Oliwki do spożycia na surowo są gorzkie, dlatego wymagają procesów fermentacji lub marynowania. Dopiero wtedy nabierają smaku i są jadalne.
Jeśli chodzi o właściwości odżywcze to oliwa z oliwek jest bogata w kwasy tłuszczowe omega-9, witaminę E i polifenole, co czyni ją produktem o silnych właściwościach antyoksydacyjnych. Działa przeciwzapalnie, korzystnie wpływa na serce i obniża poziom złego cholesterolu. Oprócz gotowania oliwa używana jest także w kosmetyce – doskonale nawilża skórę i włosy.
W wielu kulturach oliwki symbolizują pokój, mądrość, płodność i siłę. W starożytnej Grecji były uważane za dar bogów – mityczne drzewo oliwne miała zasadzić sama Atena.
Chorwacja, zwłaszcza jej regiony nadmorskie, takie jak Dalmacja i Istria, słynie z produkcji wysokiej jakości oliwy. Tradycyjne gospodarstwa często zachowują starożytne metody uprawy i produkcji, przekazując wiedzę z pokolenia na pokolenie.
Chorwackie oliwy zdobywają nagrody na międzynarodowych konkursach, a wiele z nich pochodzi z drzew mających setki lat.
Liczba oliwek na jednym drzewie oliwnym zależy od kilku czynników, takich jak wiek drzewa, odmiana, warunki klimatyczne oraz sposób uprawy. Średnio jedno dorosłe drzewo oliwne (około 10 lat lub starsze) może wydać od 15 do 45 kg oliwek rocznie. Przeliczając na sztuki, jedno dorosłe drzewo może wydać około 15 000 do 50 000 oliwek rocznie. Z tego można uzyskać od 3 do 8 litrów oliwy. Ilość oliwy z oliwek zależy też od etapu dojrzałości owoców – mniej dojrzałe oliwki dają mniej oliwy, ale jest ona wyższej jakości (np. oliwa extra virgin). Średnio około 4-5 kg oliwek daje 1 litr oliwy w standardowym procesie tłoczenia.
