Jaki instrument wywodzi się z Chorwacji?
MANDOLINA!
Powstanie mandoliny w Chorwacji wiąże się z wpływami włoskimi, które miały istotny wpływ na kulturę regionu, zwłaszcza na wybrzeże dalmatyńskie. Włochy, będące kolebką mandoliny, były przez wieki bliskim sąsiadem i partnerem handlowym Chorwacji, co sprzyjało przenikaniu muzycznych tradycji.
Mandolina trafiła do Chorwacji prawdopodobnie w XVIII wieku za pośrednictwem marynarzy, kupców i podróżników przemierzających Adriatyk. W szczególności w Dalmacji, regionie o bogatej tradycji muzycznej, instrument ten szybko zyskał popularność. Jego dźwięk doskonale wpisywał się w melancholijny, ale jednocześnie melodyjny charakter dalmatyńskich pieśni ludowych.
Mandolina stała się jednym z podstawowych instrumentów towarzyszących klapom, czyli zespołom wykonującym tradycyjne pieśni a cappella lub z akompaniamentem. Pieśni te opowiadają o miłości, morzu, codziennym życiu i tęsknocie, a mandolina swoją lekką, ale wyrazistą barwą idealnie podkreślała ich emocjonalny wydźwięk.
Chorwaccy muzycy dostosowali mandolinę do swoich potrzeb. Choć grano na niej w sposób klasyczny, charakterystyczny dla włoskiej szkoły, wprowadzono elementy improwizacji i specyficzne techniki szarpania strun. W XIX i XX wieku mandolina stała się nieodzownym elementem repertuaru zespołów ludowych i orkiestr mandolinowych, które zaczęły powstawać w wielu chorwackich miastach.
W okresie od XIX wieku do początku XX wieku w Chorwacji zakładano liczne orkiestry mandolinowe, co było odzwierciedleniem popularności tego instrumentu. Szczególnie znane stały się zespoły w miastach takich jak Split, Zadar czy Dubrovnik. Orkiestry te wzbogaciły repertuar mandolinowy o nowe aranżacje tradycyjnych melodii, jak i oryginalne kompozycje.
Dziś mandolina pozostaje żywym elementem chorwackiej kultury muzycznej, szczególnie w regionach nadmorskich. Jest często wykorzystywana w muzyce popularnej, filmowej i teatralnej, gdzie pełni funkcję ambasadora dalmatyńskiej tożsamości.
